Eleanor Roosevelt met de Declaration of Human Rights

Mensenrechten


Menselijke waardigheid voor ieder mens

De rechten van de mens zijn rechten waarop ieder mens aanspraak kan maken. Mensenrechten zijn er om mensen te beschermen tegen de macht van de staat. Mensenrechten moeten er voor zorgen dat ieder mens kan leven in menselijke waardigheid.

Mensenrechten komen voort uit een ontwikkeling van emancipatie, waarbij het recht zich steeds aanpast aan maatschappelijke ontwikkelingen. Een korte geschiedenis van de mensenrechten leest u hier.


Internationale verdragen, nationale grondwetten

De mensenrechten zijn vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en in verdragen van internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, de Raad van Europa en de Europese Unie.

Daarnaast zijn mensenrechten vastgelegd in nationale grondwetten, waaronder de Nederlandse Grondwet. Daarin worden ze vaak ′grondrechten′ genoemd. In totaal zijn er zo′n negentig mensenrechten.


Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

In april 1945 kwamen afgevaardigden uit vijftig landen bij elkaar in San Francisco voor de oprichting van een internationale organisatie die oorlogen moest voorkomen: de Verenigde Naties.

In 1948 stelde de mensenrechtencommissie van de VN, onder bezielend voorzitterschap van Eleanor Roosevelt, weduwe van President Franklin Roosevelt, een document op dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens zou worden. Op 10 december van dat jaar werd het door de Verenigde Naties aangenomen.


Eleanor Roosevelt

In 1958, bij de tiende verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, hield Eleanor Roosevelt een speech getiteld ′In Your Hands′. Een beroemd geworden passage daaruit:

″Where, after all, do universal human rights begin? In small places, close to home ― so close and so small that they cannot be seen on any maps of the world. Yet they are the world of the individual person; the neighborhood he lives in; the school or college he attends; the factory, farm, or office where he works. Such are the places where every man, woman, and child seeks equal justice, equal opportunity, equal dignity without discrimination. Unless these rights have meaning there, they have little meaning anywhere. Without concerted citizen action to uphold them close to home, we shall look in vain for progress in the larger world.″

″Waar beginnen, welbeschouwd, de universele mensenrechten? Op kleine plaatsen, dichtbij huis ― zo dichtbij en zo klein dat ze niet te zien zijn op welke kaart van de wereld dan ook. Toch zijn ze de wereld van de individuele persoon; de buurt waarin hij woont; de school of universiteit waar hij naartoe gaat; de fabriek, de boerderij, of het kantoor waar hij werkt. Dat zijn de plaatsen waar iedere man, vrouw en kind gelijke rechten, gelijke kansen en gelijke waardigheid zonder onderscheid verlangt. Als deze rechten daar geen betekenis hebben, hebben ze nergens betekenis. Zonder de gezamenlijke inspanning van burgers om ze dichtbij huis te respecteren, wachten we vergeefs op vooruitgang in de wereld in het groot.″


De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens >